Denis Villeneuve'nin yönetmen koltuğunda oturduğu, Frank Herbert'ın aynı adlı bilimkurgu klasiğinden uyarlanan Dune: Çöl Gezegeni; yalnızca izleyicilerin değil, bilim insanlarının da dikkatini çekti. Independent Türkçe'nin haberine göre; Bristol ve Sheffield üniversitelerinde görev alan bir grup bilim insanı, Arrakis adı verilen çöl gezegeninde geçen filmin ne kadar gerçekçi olduğunu anlamak için bir araştırma yürüttü.
FİLM GERÇEKLİĞİ YANSITMIYOR
Arrakis iklimini simüle eden araştırmacılar, gezegen çöllerinin zorlu ama yaşanabilir olduğunu ortaya çıkardı. The Conversation'da kaleme aldıkları bir yazıda bulgularını açıklayan araştırmacılar, "Herbert'ın beklentileri büyük ölçüde karşılayan bir ortam tasavvur ettiğini keşfettik ve bundan çok memnun olduk. Arrakis'in büyük kısmı, misafirperver olmasa da gerçekten yaşanabilir.
Araştırmacılar ana romanlarda ve beraberindeki Dune Ansiklopedisi'nde bulunan ayrıntılı tasvirlere dayanarak, bilgisayar ortamında bir iklim modeli oluşturdu. Modele Arrakis atmosferinin bileşenleri de dahil edildi. Bulgulara göre kurgusal gezegenin atmosferi daha az karbondioksit içeriyordu ama yine de Dünya'nınkine epey benziyordu. Bu tür karmaşık modellerin oluşturulmasının epey zaman aldığını vurgulayan araştırmacılar, Arrakis'i ancak üç haftada simüle edebildiklerini ifade etti. Araştırmacılar "Gerekli tüm verileri yükledikten sonra arkamıza yaslandık ve bekledik. Bulduğumuz şey beklemeye değdi" dedi.
Kitap, Arrakis'te yağmur olmadığını söylese de simülasyon yaz ve sonbaharda sadece yüksek enlemlerde, dağlarda ve platolarda çok az miktarda yağış olduğunu gösterdi. Kitap ayrıca kutup buzullarının en azından kuzey yarımkürede var olduğundan söz ediyordu. Oysa bilim insanları, yaz sıcaklıklarının kutuplardaki buzları eriteceğini ve kışın buz örtüsünü yeniden oluşturacak kar yağışının olmadığını ortaya koydu.
TROPİK BÖLGELER EN YAŞANABİLİR ALANLAR OLARAK GÖRÜLÜYOR
Araştırmacılar, "Kitabın ve filmin aksine, tropik bölgeler en yaşanabilir alanlar gibi görünüyor" ifadelerini kullandı. Arrakis'teki çoğu insanın yaşadığı orta enlemler ise aslında sıcaklık açısından en tehlikeli bölgelerdi. Bulgular, ovalarda aylık ortalama sıcaklıkların genellikle 50-60 derecenin üzerine çıktığını gösterdi. Bilim insanları, "Bu tür sıcaklıklar insanlar için ölümcüldür" diye yazdı.
Öte yandan araştırmacılar, "Herbert'ın ilk Dune romanını 1965'te yazdığını hatırlamak önemlidir" dedi. Nobel ödüllü bilim insanı Syukuro Manabe'nin ilk iklim modelini romanın yayımlanmasından iki yıl önce oluşturduğunu hatırlatan araştırmacılar "Herbert'ın yarattığı gezegen, 60 yıl sonra bile epey tutarlı görünüyor" dedi.